Een deugdethische benadering

In 2014 hebben we in een workshop met verpleegkundigen cardiologie een oefening op basis van de deugdethische benadering gedaan. Het doel van de oefening is om zorgverleners een korte methode aan te reiken voor niet al te complexe ethische vragen die snel inzetbaar is en die je alleen of met twee personen kan doen. Daarvoor hebben we gekozen voor een deel van de deugdethische oefening zoals beschreven in: H. van Dartel en B. Molewijk, In gesprek over goede zorg, 2014, pg. 323.

De deelnemers in groepjes van drie personen kregen de volgende opdracht:
Neem een concrete situatie waarbij jezelf betrokken was en die emotie bij je opriep.Welke emotie voelde je? Leef je weer in de situatie in en beantwoord de volgende vragen:
Wat zou je doen als deze emotie je zou leiden?
Wat zou je doen als je deze emotie zou onderdrukken?
Wat zou je doen als je de juiste houding zou aannemen in relatie tot deze emotie?
Welke waarden spelen mee?

De workshop werd gegeven door twee gespreksleiders Moreel Beraad die tevens deelnemen aan de werkgroep moreel beraad cardiologie.

De workshop werd nabesproken door de gespreksleiders aan de hand van evaluatie-uitkomsten en gesprekken met betrokkenen.

Geslaagd of juist minder succesvol?

Een geslaagd praktijkvoorbeeld omdat het informatie oplevert over het gebruik van deze methode op de werkvloer waarmee we de methode kunnen aanscherpen en verbeteren om nog beter aan te sluiten bij de doelgroep.
Een geslaagd voorbeeld omdat je met deze oefening één op één met een ethische vraag aan de slag kunt gaan.

Wat was vooraf nodig?

Actieve ondersteuning door de hoofden van de afdelingen cardiologie, de afdelingsopleider en de werkgroep moreel beraad cardiologie.
De aristotelische deugdethische oefening en een hand-out op papier.
Een goede opstelling in de ruimte en powerpoint.
Evaluatieformulieren.

Wat kan er van geleerd worden?

Op zoek naar een korte toepasbare methode lieten wij ons inspireren door de aristotelische gespreksmethode. De reacties op de oefening door de deelnemers bevatten belangrijke aanwijzingen die ons verder helpen in de methodiekontwikkeling.

Op welke valkuilen moeten anderen letten?

Zorg voor goed verwachtingenmanagement wanneer je deze oefening gaat doen. Men verwacht vaak plenaire casusbesprekingen en met deze oefening moet iedereen zelf aan de slag. Blijf bij de praktijk en zorg voor een laagdrempelige inzet. Houd er rekening mee dat de doelgroep de taal niet gewend is en weinig kennis over ethiek heeft.